De geheugenbijbel

SMALL, G., De geheugenbijbel. Een nieuwe manier om uw hersenen fit te houden. A’dam, Forum, 2003, 310 pp. – ISBN 90 225 3579 7

De titel van dit boek maakte mij al wantrouwig. Het blijkt het zoveelste (Amerikaanse) zelfhulpboek voor geheugentraining, hersenfitness genoemd. Zoals we gewoon zijn bij dergelijke lectuur, is de voorgestelde methode revolutionair en gegarandeerd succesvol, mits nauwgezet uitgevoerd. Een van de technieken om dit te illustreren is de contrastwerking: van een bijna uitzichtloze situatie gaat iemand met de juiste aanpak naar een beloftevolle toekomst.

De woordkeuze en combinatie van termen roept enig wantrouwen op. Met behulp van de oefeningen in de geheugenbijbel kan men immers, volgens de auteur, onmiddellijk de conditie van de hersenen verbeteren, en de hersenen fit houden.

Gelukkig krijgt de lezer ook de mogelijkheid om bepaalde oefeningen en zelfs hoofdstukken gewoon over te slaan, indien hij merkt dat het met hem nog niet zo erg gesteld is.

Toch is niet alles in dit boek zonder meer al eens geschreven. Er wordt, zeker in de eerste hoofdstukken, op een vlot leesbare wijze inzicht gegeven in de neurologische aspecten van het geheugen. Verderop worden soms wel interessante invalshoeken belicht. Ook de bijlagen zijn interessant, onder andere de uitgebreide verklarende woordenlijst, bibliografie en register.

Het is een boek dat je diagonaal kan lezen, en waaruit je hier en daar wel relevante informatie kan pikken.

© Minervaria

Geheugenstoornissen bij jong en oud

THIERY, E. e.a., Geheugenstoornissen bij jong en oud. Onderzoek en praktijk. Leuven, ACCO, 2003, 434 pp. – ISBN 90 334 4894 7

Dit boek bevat een groot aantal interessante bijdragen over de recente stand van zaken in het onderzoek naar de werking van het geheugen en geheugenstoornissen. De bijdragen werden geleverd door deskundigen in de theorie en de praktijk. Het onderwerp wordt vanuit de biologische, psychologische en sociale hoek belicht.

De verschillende bijdragen zijn geschreven in een bevattelijke taal, maar wel vooral gericht tot artsen en psychologen. Ook wie betrokken is bij de hulpverlening aan kinderen en volwassenen kan er echter veel uit leren. Het is interessant dat alle bijdragen ook afzonderlijk te lezen zijn.

© Minervaria

Waarom het leven sneller gaat als we ouder worden

DRAAISMA, D., Waarom het leven sneller gaat als we ouder worden. Over het autobiografisch geheugen. Groningen, Historische uitgeverij, 2002 (4^e dr.), 285 pp. – ISBN 90 6554 470 4

Het eerste deel van de titel is enigszins misleidend, want alleen het eerste hoofdstuk gaat hierover. Het boek handelt echter wel over het autobiografisch geheugen. Dit is het register van onze persoonlijke lotgevallen, dat continuïteit geeft aan ons bestaan. Dit onderdeel van het geheugen is veel minder wetenschappelijk bestudeerd dan het geheugen voor parate kennis, ook al omdat het zo moeilijk te meten is en meetbaar gemaakt kan worden.

Toch is het een belangrijk onderdeel van onze persoonlijkheid, en het plaatst ons vaak voor verrassingen. In dit boek wordt een poging ondernomen om verschillende aspecten van het autobiografisch geheugen te beschrijven en te verklaren. Enkele onderwerpen: panoramische herinneringen, reminiscentie, déjà-vu, trauma en herinnering, amnesie.

Het werk is geschreven in een bevattelijke taal. De verschillende hoofdstukken zijn goed afzonderlijk te lezen. De inzichten zijn degelijk gefundeerd, en het geheel goed gedocumenteerd.
Een interessant boek voor wie belangstelling heeft voor dit onderwerp.

© Minervaria

Geheugensteun

PONDS, R. & F. VERHEY, Geheugensteun. Praktische gids over de werking van het geheugen, ouderdomsvergeetachtigheid en dementie met tips, oefeningen, activiteiten. Utrecht/A’pen, Kosmos-Z&K Uitgevers, 2000, 128 pp. – ISBN 90 215 8911 7.

Het gebeurt iedereen regelmatig. We wilden iets zeggen, maar we weten niet meer wat. We waren iets van plan en het is ons ontschoten. Een bekende spreekt ons aan en we herinneren ons zijn of haar naam niet. Niet alleen vervelend, we worden ongerust: zou er iets met mijn geheugen aan de hand zijn? En dan denken oudere mensen onmiddellijk aan het ergste: dementie.

Niet nodig verzekeren ons de auteurs van dit boekje. Ze zijn beiden werkzaam in de Geheugenpolikliniek van het AZ te Maastricht als neuroloog en ‘zenuwarts’. Geheugenproblemen moeten altijd ernstig genomen worden, maar ze zijn vaak heel eenvoudig thuis te wijzen en te verhelpen.

De ondertitel van dit boekje luidt: Praktische gids over de werking van het geheugen, ouderdomsvergeetachtigheid en dementie met tips, oefeningen, activiteiten. Dat is precies wat u van dit dunne boekje mag verwachten.

De lezer vindt er informatie over de werking van het geheugen, meer bepaald ook over de veranderingen van het geheugen met het ouder worden. De auteurs leggen uit wat het verschil is tussen ouderdomsvergeetachtigheid en dementie. Ze leggen ook het verband uit tussen het geheugen en de lichamelijke en psychische gezondheid. En tenslotte krijgt de lezer zeer praktische tips over hoe men alledaagse vergeetachtigheid kan tegengaan.

Het boekje is helder geschreven in een zeer verstaanbare taal, en is dus vlot leesbaar. De gedachtegang is makkelijk te volgen. Overzichtelijke schema’s ondersteunen de noodzakelijke theoretische inzichten. De letters zijn aangenaam en voldoende groot.

Een echte aanrader voor wie zich zorgen maakt over zijn geheugen, maar ook voor wie die zorgen wil vermijden.

© Minervaria